اهمیت و نقش کشاورزی در جوامع بشری بر کسی پوشیده نیست اما به راستی میتوان در حال حاضر سازوکارخرید گندم در شهرستانهای ایران را نابسامان توصیف کرد. در دولت دهم سکان هدایت وزارت جهاد کشاورزی در دست فردی قرار گرفته است که خود متخصص اقتصاد کشاورزی است و بر این اساس او بیش از دیگران آثار و تبعات رفتارها وتصمیمات مختلف را بر این بخش میداند. هماکنون نابسامانی خرید گندم در شهرستانها سبب شده است که واسطهها به تهدیدی برای دسترنج کشاورزان تبدیل شوند. نباید از این موضوع غافل شد که با ادامه این سیاست آرام آرام کسب و کار کشاورزی در این مناطق رو به نابودی خواهد رفت و مشکلات موجود در بخش کشاورزی بیش از بیش نمایان خواهد شد.
اگر چه کشاورزان در برخی مناطق کشور محصو لات شان را برداشت کرده اند، اما به شخصه به مسئولان پیشنهاد میکنم برای جلوگیری از ادامه سواستفاده واسطهها جلسهای اضطراری ترتیب دهند. این جلسه هر چه سریعتر و برای ممانعت از به هدر رفتن دسترنج سایر کشاورزان باید شکل بگیرد و نباید آن را به تعویق انداخت.
حساسیت از تشکیل هر چه سریعتر جلسهای برای جلوگیری از به هدر رفتن دسترنج کشاورزان چندان بیمورد نیست و برای نشان دادن حساسیت برای برگزاری چنین جلسهای باید گفت که آثار وتبعات غفلت از حمایت کشاورزان گندم کار یک سال بعد آشکار خواهد شد. اگر همین امروز به دنبال چاره باشیم طبیعتا میتوان مشکلات را تا حد زیادی اصلاح و نگرانیها را تا حدی بر طرف کرد.
گفتنی است موضوعی دیگر که در حال حاضر کشاورزان را تا حد زیادی دچار مشکل کرده است محدودیتهای بینالمللی است. با توجه به عدالت محور بودن دولت باید گفت که هماکنون وقت آن است تا دست کشاورزان را گرفت.
از سوی دیگر باید به این موضوع اشاره کنم که در رابطه با بخش کشاورزی حمایت از کشاورزان تنها موضوعی نیست که میتوان برآن دست گذاشت.
مقوله «امنیت غذایی» از جمله موارد پر اهمیت در بخش کشاورزی است که نباید آن را به حال خود رها کرد. در این راستا حضرت امام خمینی (ره) نیز تأکید کردهاند و بر اساس فرموده ایشان "خودکفایی درتامین مواد غذای کشور لازمه جمع شدن سفره ی گدایی است".
در توضیح مقوله امنیت غذایی باید این مهم مورد توجه باشد که نقش محصولات استراتژیک مانند دانههای روغنی در حفظ امنیت غذایی مؤثر است. در این رابطه نکته حائز اهمیتی که وجود دارد آن است که نقش دانههای روغنی در تأمین امنیت غذایی به دلیل سهم این محصولات در تأمین کالری مورد نیاز افراد است و به این شکل ضریب اهمیت این موضوع نمایان میشود.
اگر بخواهیم آمار تولید ایران را در این موضوع مورد بررسی قرار دهیم باید گفت که حجم تولید دانههای روغنی ایران در سال 85 500هزار تن است اما به رغم این حجم تولید، وابستگی کشور به واردات بسیار است. در توضیح این وابستگی به واردات باید گفت که عدم تعدل میان مدیریت واردات و تولید داخل سبب شده است که میزان تولید از 500 هزار تن به 300 هزار تن برسد. البته این موضوع در حالی است که حجم واردات نیز تغییر نکرده و مانند گذشته است.
در این رابطه تشکیل کارگروهی میتواند مؤثر باشد تا نسبت به تعرفه صفر درصدی واردات دانههای روغنی که به زعم اینجانب تهدیدی برای این حوزه محسوب میشود، تصمیمگیری کند. نکته دیگری که در بخش کشاورزی باید مورد توجه قرار گیرد اعلام مواضع وزیر کشاورزی در مورد توسعه IT در بخش کشاورزی است.
احمد تركنژاد